Een brochure waarin staat hoe kerkelijke gemeenschappen in hun midden mensenrechten aan de orde kunnen stellen: de voorman van de Europese Raad van Kerken (CEC) vertelde onlangs in de vergadering van de Nederlandse Raad van Kerken trots over deze nieuwe brochure van de CEC. Ik was hier verheugd over. Radicale humaniteit, daar was het Jezus om te doen en kerken kunnen hier niet genoeg bij stil staan.
Of de CEC dan ook in gesprek treedt met Russische Kerken in verband met de schending van mensenrechten daar? vroeg ik. De anti-homo progandawet is volgens mij nog maar het begin van de repressie die Poetin in petto heeft, en Russische kerken zijn de haatzaaiende krachten achter deze wetten.
Het antwoord was teleurstellend. Het in stand houden van enige relatie met Russische Kerken is te belangrijk. We vrezen dat het aankaarten van mensenrechten bij Russische kerkleiders voor nog meer verwijdering zorgt tussen westerse en Russische kerken.
Schuld en spijt
Even gingen mijn gedachten naar de kerkelijke herdenking van de afschaffing van de slavernij dit voorjaar. Deemoedig zaten we daar als kerkleiders op de eerste rijen tijdens een speciale kerkdienst. We beleden schuld en spijt, omdat onze voorgangers hadden gezwegen. Omdat met de Bijbel in de hand mensen tot slaaf waren gemaakt en waren uitgebuit.
En nog iets passeerde mijn gedachten. Na het overlijden van mijn grootmoeder toonde mijn moeder aan mijn grootvader een foto waarop hij zat op een stoel, en zijn vrouw naast hem stond. Daar had zij moeten zitten, zei mijn grootvader met een snik in de stem. Dat had ze verdiend, niet ik.
Dit voorval heeft een spreuk aan de wand van mijn ziel opgeleverd: Je moet goed zijn voor mensen als ze leven; voor mooie woorden heb je slechts een beetje adem nodig en wat inkt.
Mensenrechten verdienen meer dan een brochure.
