Mea Maxima Culpa Verklaring van de Mariënburgvereniging n.a.v. alle misbruikaffaires in de Kerk
De ‘Mariënburg, Vereniging van Kritisch Katholieken’ heeft, zoals vele katholieken en niet-katholieken, met ontsteltenis kennis genomen van het wereldwijd verbreide misbruik…
… van kinderen door priesters en religieuzen en van jonge vrouwen in kloosters zoals dat de laatste jaren aan het licht gekomen is. Geen veroordeling van die praktijken kan stellig genoeg zijn. Minstens even erg en verwijtbaar is de wegkijkende, de het misbruik toedekkende en de op geheimhouding gerichte houding van bisschoppen, pausen en religieuze oversten, waardoor deze praktijken niet alleen niet bestraft werden maar zelfs (vaak elders) doorgang konden vinden. Een schuldbekentenis als gedaan door paus Franciscus tijdens zijn recente bezoek aan Ierland, zijn ontmoeting met slachtoffers van het kerkelijk misbruik en zijn brief aan alle katholieken van 20 augustus 2018 zijn een goed begin van een noodzakelijk reinigingsproces binnen de r.-k. kerk, maar vergen vervolgstappen zoals die ook in een wereldse organisatie gebruikelijk zijn. Ondanks de scheiding van kerk en staat, maken kerken onderdeel uit van de samenleving en staan individuele priesters en religieuzen alsmede de r.-k. kerk als instituut niet boven nationale wetten en niet boven de internationale rechtsorde.
Er vallen grondige analyses te maken over hoe het zo ver heeft kunnen komen met de r.-k. kerk. In zo’n analyse in het aanstaande septembernummer van het Mariënburg Magazine wordt uit de doeken gedaan hoe de kerkelijke hiërarchie geleidelijk aan volkomen losgezongen is geraakt van de ‘gewone’ gelovigen en is verworden tot een aparte gesloten stand van mannen die verondersteld worden celibatair te leven. Een fatsoenlijke democratisering en een scheiding van machten is geheel aan het instituut ‘kerk’ voorbij gegaan. Om te overleven moet de r.-k. kerk op de schop. Vooralsnog steunt de Mariënburgvereniging, in navolging van ‘Wir sind Kirche’ in Duitsland, paus Franciscus in zijn pogingen daartoe alsmede alle priesters die wel leven conform het voorbeeld van Jezus van Nazareth.
De Mariënburgvereniging vindt het de hoogste tijd voor concrete vervolgstappen, zowel door de wereldkerk als door de Nederlandse kerkprovincie, waarbij zij denkt aan:
- het expliciete intrekken van de in 2001 opgestelde richtlijn voor de bisschoppen, dat zij bij gevallen van seksueel misbruik de Congregatie voor de Geloofsleer moeten informeren waarna interne berechting onder geheimhouding volgt;
- het in plaats daarvan opleggen van de verplichting aan alle kerkelijke leiders (seksuele) misdrijven bedreven door priesters c.q. religieuzen te melden bij de lokale wereldse justitiële autoriteiten;
- het opleggen door de r.-k. kerk van serieuze eigen sancties in geval van seksueel misbruik of het toedekken daarvan, zeker wanneer nationale wetten naar internationale normen tekortschieten;
- het opleggen van de verplichting aan iedere zittende kerkelijke leider om een eed of gelofte af te leggen dat hij een seksueel misdrijf dat hem ter ore komt, altijd zal aangeven voor onderzoek door de burgerlijke overheid;
- het laten verklaren – bij voorkeur onder ede – door een kandidaat voor een leidende kerkelijke functie dat hij/zij zich nimmer heeft schuldig gemaakt aan een seksueel misdrijf of het toedekken daarvan, en dat hij/zij een seksueel misdrijf dat hem ter ore komt, altijd zal aangeven bij de burgerlijke overheid;
- het ter discussie stellen van de grenzen van het biechtgeheim, zoals ook elders (o.a. in Australië) gebeurt;
- het bijeenroepen van een door leken geleid congres, een lekensynode dus, ter voorbereiding van een bijzondere bisschoppensynode die de omgang van de rooms-katholieke kerk met het seksueel misbruik aan een gedegen onderzoek ontwerpt en richtlijnen uitvaardigt voor een ingrijpende zuivering van de kerk.
De Mariënburgvereniging roept de Romeinse Curie op tot (1) medewerking aan de broodnodige veranderingen in de gesloten machtsstructuur van de r.-k. kerk, nodig om de boodschap van liefde zoals gebracht door Jezus van Nazareth meer geloofwaardig uit te kunnen dragen, alsmede tot (2) volmondige steun aan paus Franciscus die ons hierin voorgaat.
De Mariënburgvereniging roept de Nederlandse bisschoppen op zich individueel en als college uit te spreken over het misbruik, over het toedekken ervan en over maatregelen (zoals de bovengenoemde) die beide moeten voorkomen in de toekomst.
