Congres op zoek naar de tegenbeweging
Mariënburgers werden verwend op hun congres KATHOLIEK HIER EN NU, op zaterdag 27 oktober in Amersfoort. 200 deelnemers hadden zich aangemeld, en ze kregen waar voor hun geld.
Drie inleiders zochten met Mariënburgers naar de tegenbeweging: hoe geven we als katholieken met handen en voeten vorm aan ons geloof?
HENK MEEUWS sprak misschi
en wel het meeste tot de harten met zijn inleiding Waar menslievendheid en minnen, daar God. Diaconie, caritas, menslievendheid is een vindplaats, een openbaring van God. Diaconie zou hoger of dieper gewaardeerd moeten worden. Dat biedt een aanknopingspunt voor een tegenbeweging: diaconie hoort wezenlijk bij de taak, de eredienst van de gelovigen. Een geloofsgemeenschap kan pas vieren als zij de meest elementaire dienst aan de naaste behartigt als gelovige eredienst.
Meeuws zei bij de doordenking van dit onderwerp weer orthodox te zijn geworden. Vanuit het Ubi caritas et amor, deus ibi est is hij traditionele katholieke leerstukken weer in een nieuw licht gaan zien. Bijvoorbeeld: de Drievuldigheid is een verwoording of verbeelding dat god bestaat in relatie van mensen met hun naasten, dat god relatie is.
GEESKE HOVINGH, voorgangster in de Studentene
kklesia van Amsterdam, kwam met een boeiend verhaal over het Jong Geleerd-project voor de toekomst van de ekklesia. Sinds enkele jaren wordt eenmaal per maand de dienst bewust afgestemd op de leefwereld van jongeren (van 20-40 jaar). Daarnaast is er een jongerenleerhuis waarin de voorgangers de dienst in samenspraak met de jongeren voorbereiden. Wezenlijk is ook de nazit in de kroeg na afloop van een dienst of leerhuis.Gemiddeld komen in Jong Geleerd-diensten zo’n veertig jongere gezichten en intussen bestaat de totale jongerengroep voor het leerhuis uit ongeveer zestig mensen.
Een tegenbeweging grijpt naar Hovingh’s idee aan bij de duidelijke behoefte aan zingeving. Mensen zijn immers ongeneeslijk religieus. Kerken en geloofsgemeenschappen zouden veel meer in dat gat kunnen springen. Voorwaarde is dat hun antwoorden op grote vragen meer getoetst zouden moeten worden aan de huidige tijdsgeest, en dat voorgangers in de liturgie zich verdiepen in de leefwereld van jonge mensen.
JAN VAN HOOYDONK schetste het beeld van katho
lieken tussen verdamping en vernieuwing. Het katholicisme is voor veel Nederlanders van roomsen huize een imagined community: het gaat vooral om herinneringen aan een voorbije tijd, herinneringen die sterk gekleurd zijn door wat nu wordt ervaren als de onmondigheid en de onwetendheid waarin men destijds leefde. Heiwee-katholicisme. Katholieken ontkerkelijken en ontkerksen, maar ze ont-geloven niet; geloven wordt geprivatiseerd. Kerkelijke gelovigen en solo-religieuzen lijken veel meer op elkaar dan zij wellicht denken, en verschillen niet in maatschappelijk engagement.
Hoe is dat zo gekomen? Natuurlijk heeft de kerkelijke leiding hieraan schuld. Een andere oorzaak is dat de kerk simpelweg overbodig is geworden. En dat vernieuwers zich teveel concentreerden op organisatie en structuur en onvoldoende aandacht gaven aan de spirituele kant van het geloof. Een tegenbeweging richt zich in het idee van Van Hooydonk op het aanbieden van spirituele waarden en op kleinschalige alternatieve gemeenschappen.
In een ZANGWORKSHOP onder leiding van Jan van Hulsbergen werden enkele psalmen in de nieuwe vertaling van Huub Oosterhuis ingeoefend. Niet zo heel veel deelnemers bleken lid te zijn van een koor. Maar men deed zijn best, geïnspireerd door de fraaie teksten en muziek.
WIES STAEL-MERKX kon helaas niet bij het congres aanwezig kan zijn. Dat berichtte waarnemend voorzitter HENK BAARS in zijn openingswoord. Sinds de oprichting van Mariënburg heeft Wies alle congressen bijgewoond.
Ook maakte hij een intiatief bekend van Mariënburg om te komen tot een pastoraal beraad, om verbindingen tot stand te brengen tussen geloofsgemeenschappen en bezielde verbanden, en om samen van onderaf na te denken over de inhoud van geloven. Er werd een formulier uitgedeeld waarmee deelnemers zich voor medewerking konden aanmelden. 26 mensen meldden zich hiervoor aan.
Het congres werd bezocht door 200 deelnemers, leeftijd tussen 30 en 92 jaar.
Documentatie
HENK BAARS, waarnemend voorzitter: openingswoord
JAN VAN HOOYDONK: Katholieken tussen verdamping en vernieuwing
HENK MEEUWS: Waar menslievendheid en minnen, daar God
GEESKE HOVINGH: Het grote verhaal hier en nu te binnen brengen
Kijken en luisteren
